بررسی وضعیت تامین نفت رژیم صهیونیستی

در حوزه انرژی رژیم صهیونیستی به شدت به منابع سوخت فسیلی وابسته است. سوخت‌های فسیلی از جمله نفت و گاز بخش اعظم اقتصاد انرژی رژیم را پوشش می‌دهند. بعد از این دو نیز، ذغال سنگ قرار دارد که سهم کمی داشته و در سال‌های گذشته به شدت وابستگی به آن کاهش یافته است.

رژیم صهیونیستی در حوزه نفتی هم وارد کننده و هم صادر کننده است. در سال 2021 اسرائیل 1.36 میلیادر دلار نفت وارد و 252 میلیون دلار صادر کرده است. بلغارستان و هند نیز بزرگترین خریداران نفت از رژیم صهیونیستی می‌باشند. در سال 2023 رژیم صهیونیستی به طور میانگین روزانه 220هزار بشکه نفت خام نیاز دارد[1].

در سال‌های اخیر یکی از تامین کنندگان نفتی رژیم صهیونیستی کردستان عراق بوده. این تجارت توسط شرکت پتراکو  انجام می‌شده که پیش از شروع جنگ توسط دولت مرکزی عراق متوقف شد. صادرات کردستان عراق به رژیم صهیونیستی حتی به رقم 250 هزار بشکه در روز نیز رسیده بود. مسیر انتقال نفت کردستان با استفاده از تانکرهای نفتی به بندر جیهان ترکیه می‌رسد اما با شکایت عراق و رای دادگاه عالی بین‌المللی به نفع عراق این صادرات متوقف شد. به نظر می‌رسد ارزان‌تر بودن نفت کردستان و روابط نزدیک کردستان و رژیم صهیونیستی در خرید نفت از کردستان موثر بوده است.

با این حال قطع نفت کردستان به دلیل کیفیت قابل ملاحظه‌ی آن مهم بوده است. هرچند بعد از قطع نفت کردستان، رژیم صهیونیستی به سرعت شرکای جدیدی را جایگزین کرد اما هیچ یک کیفیت نفت کردستان را ندارد.

به نظر می‌رسد یکی از بدیل‌های جایگزین برای رژیم نفت روسیه است؛ بعد از اعمال تحریم‌های نفتی از سوی غرب بر نفت روسیه و ایجاد سقف قیمت برای نفت کشور مذکور یکی از گزینه‌های مناسب برای رژیم صهیونیستی نفت روسیه است چرا که هم قیمت پایین‌تری دارد و هم کیفیت بالایی دارد.

در ادامه به بررسی تامین‌کنندگان اصلی فعلی نفت رژیم صهیونیستی پرداخته شده است.

تامین‌کنندگان نفت رژیم صهیونیستی

براساس داده های کپلر اکنون اسرائیل 220 هزار بشکه در روز وارد می‌کند که تامین کنندگان آن قزاقستان، آذربایجان، نیجریه، گابن، مصر و برزیل هستند. از این میزان سهم قزاقستان و آذربایجان از همه بیشتر است که مجموعا بیش از 60 درصد نفت مورد نیاز رژیم را شامل می‌شود.

1. قزاقستان

قزاقستان به طور روزانه 90 هزار بشکه به رژیم صهیونیستی می‌فروشد که حدود 30 الی 40 درصد نیاز روزانه رژیم است. نفت قزاقستان برای رژیم صهیونیستی از طریق دریای خزر توسط کشتی وارد آذربایجان شده و سپس از طریق خط لوله باکو-تفلیس-جیهان به بندر جیهان در ترکیه در ساحل مدیترانه می‌رسد. سپس از طریق کشتی به رژیم صهیونیستی ارسال می‌گردد. به‌طور میانگین عرضه نفت قزاقستان روزانه 1.52 میلیون بشکه بوده است. بدین ترتیب نفت صادراتی به رژیم صهیونیستی سهم بسیار پایینی در درآمد نفتی قزاقستان دارد.

2. جمهوری آذربایجان

آذربایجان به طور میانگین روزانه 45 هزار بشکه نفت به اسرائیل صادر می‌کند این میزان حدود 25 درصد نیاز روزانه رژیم صهیونیستی را تامین می‌کند. اما براساس قرارداد دو طرف، صادرات نفت به رژیم صهیونیستی به طور ماهانه بایستی به 1.6 میلیون بشکه برسد. آذربایجان نیز نفت رژیم را از طریق خط لوله باکو-تفلیس-جیهان تامین می‌کند که از سال 2005 شروع به اجرا کرده است. این خط لوله توسط شرکت انگلیسی بریتیش پترولیوم[2] احداث و هم اکنون نیز توسط این شرکت بهره برداری می‌گردد. پایانه مبدا این خط لوله در ساحل دریای خزر پایانه نفتی سنگچال[3] است. سپس پس از طی مسیر از خط لوله مذکور وارد بندر جیهان شده و سپس از طریق کشتی به رژیم ارسال می‌گردد. در جدول ذیل مسیر خط لوله مشخص شده است.

تولید روزانه آذربایجان به طور میانگین بین 500 تا 530 هزار بشکه در روز است که به این ترتیب سهم نفت ارسالی از آذربایجان به رژیم صهیونیستی کمتر از 10 درصد کل تولید این کشور برآورد می‌شود.

3. گابن

عمر همکاری رژیم صهیونیستی و گابن در زمینه نفت کوتاه مدت است. در واقع رژیم بعد از قطع نفتی که از کردستان عراق دریافت می‌کرد، به سمت گابن رفته است. به همین دلیل میزان واردات نفت از گابن هنوز آمار دقیقی وجود ندارد.

میزان واردات و سهم تامین‌کنندگان نفت رژیم صهیونیستی

پایانه‌های نفتی

اسرائیل سه پایانه وارداتی نفتی دارد. پایانه نفتی اشکلون و حیفا در مدیترانیه و پایانه ایلات در دریای سرخ. اشکلون مهمترین پایانه وارداتی نفت است که روزانه حدود 180 هزار بشکه نفت را جابه‌جا می‌کند. اما این پایانه بعد از طوفان الاقصی بسته شد و پایانه حیفا و ایلات جایگزین آن شدند. این درحالی است که پایانه ایلات که بعد از سال 2020 مورد استفاده قرار نمی‌گرفت دوباره مورد استفاده قرار گرفته است. از خطوط لوله‌ای که از این پایانه‌ها به پالایشگاه‌های اسرائیل (حیفا و اشدود) نفت می‌رسانند، اطلاعات دقیقی در دست نیست.

پالایشگاه‌ها

دو پالایشگاه مهم رژیم صهیونیستی در مجموع 297 هزار بشکه در روز ظرفیت دارند. پالایشگاه حیفا 197هزار بشکه در روز که تحت مدیریت شرکت Oil Refineries Ltd (ORL) است و پالایشگاه اشدود با ظرفیت 100هزار بشکه در روز دو پالایشگاه مهم رژیم صهیونیستی هستند. پالایشگاه های فوق بخشی از گاز مورد نیاز خود را از میادین لویاتان و تومار که متعلق به اسرائیل هستند، دریافت می‌کنند که میزان دقیق آن مشخص نیست.

منابع ____________________________________________________________________________________________________

[1] اسرائیل نفت خود را از کجا تامین می‌کند؟ –  26 اکتبر 2023 (1 ابان 1402)

https://currentaffairs.adda247.com/where-does-israel-get-its-oil/#:~:text=Israel’s%20Oil%20Imports%3A%20A%20Complex%20Network&text=According%20to%20data%20from%20the,in%20Israel’s%20oil%20supply%20network.

[2] British petroleum

[3] Azerbaijan oil terminal