مقدمه
بازار گاز جهان به‌طور سنتی از بازارهای مجزای منطقه‌ای تشکیل شده است کـه هر منطقه دارای تأمین‌کنندگان و مصرف‌کنندگان مشخصی است. علت این موضوع به اقتصاد صـادرات گاز بازمی‌گردد. از آنجا که هزینه انتقال گاز بین دو نقطه بسیار بالا است، کشورها همواره سعی کرده‌اند این منبع انرژی را در داخل تولید کنند و یا در صـورت عـدم تـوان تولیـد داخلـی، آن را از کشـورهای همجوار به‌وسیله خط لوله تأمین نمایند. در نهایت، این روند موجب شده است تا در نقاط مختلف دنیـا بازارهای منطقه‌ای گاز شکل گیرد که عمدتاً متکی بر خطوط لوله هسـتند. درحـال حاضـر نیـز بیش از نیمی از تجارت گاز جهان به‌وسیله خطوط لوله انجام می‌پذیرد.
برخلاف گاز، نفت بـه‌دلیـل هزینـه حمـل‌ونقـل پایین بین کشورهای مختلف با فواصل جغرافیایی زیاد نیز تجارت می‌شـده اسـت. بنـابراین بـازار نفـت به‌صورت «جهانی» و یکپارچه درآمده است. بنابراین برخلاف بازار جهانی شده نفت، بازار گاز، یـک بـازار نیمـه انحصـاری به‌ویژه در سمت عرضه است و معمولاً قدرت برتر در معاملات گاز بین کشـورها، در اختیـار کشـورهای صادرکننده گاز است. مثال بارز این موضوع، صادرات گاز روسیه به اروپا است. با وجود تمایل اروپا بـرای متنوع‌سازی سبد تأمین گاز خود، به‌دلیل شرایط خاص بـازار گـاز و «منطقـه‌ای» بـودن آن، ایـن قـاره نتوانسته بود تا پیش از جنگ روسیه و اوکراین در فوریه سال 2022، به سیاست کاهش وابستگی خود به روسیه جامه عمل بپوشاند.
درتجارت گاز از طریق خط لوله، امتیاز برای صادرکننده گاز، فشـار سیاسـی و چانه‌زنی بر سر قیمت بالاتر است. درحال حاضر بررسی آمار تجارت گاز جهان و پیش‌بینی‌های آینـده نشان می‌دهد حجم تجارت گاز به روش ال.ان.جی در حال افزایش است و بـازار گـاز جهـان بـه سـمت «جهانی شدن» پیش می‌رود. افزایش تجارت ال.ان.جی بازار فعلی گاز را از حالت «منطقـه‌ای» بـه حالـت «جهـانی»؛ تبـدیل می‌کند؛ چراکه برخلاف خط لوله، به‌وسیله ال.ان.جی می‌تـوان گـاز را به نقاط مختلف جهان انتقال داد.
برای مطالعه‌ی کامل گزارش بر روی تصویر زیر کلیک کنید.
